Trong ngành may mặc, người ta đã thử áp dụng nhiều kỹ thuật khác nhau nhưng không có kỹ thuật nào thành công bằng cách may bằng máy nhờ vào kim và chỉ may. Để có được một đường may chặt đẹp và bền giúp sản phẩm may mặc đạt độ thẫm mỹ và chất lượng theo yêu cầu thì chỉ may tốt là một trong những phần yếu tố quan trọng nhất trong ngành may. các nhà nghiên cứu cho rằng nhiệt độ kim có thể tăng đến 350oC, cao hơn nhiệt độ nóng chảy của xơ PES vì thế, chỉ may phải được bảo vệ sao cho nó có thể di chuyển trong máy may càng êm càng tốt khi tạo thành công đường may rất tốt, cho ra sản phẩm đường chỉ rất đẹp. Ngày nay, hầu hết các nhà sản xuất hàng may mặc, luôn sử dụng loại chỉ lõi với lõi là polyester và sợi quấn hoặc là cotton hoặc là polyester. Các loại chỉ này có thể sử dụng thích hợp với hầu hết tất cả các loại thiết bị may và tránh được sự thoái biến cấu trúc hóa học (chemical degradation) và sự mài mòn.
Chỉ bọc cotton có đặc tính mát khi may. Không giãn và dễ may, đặc biệt khi sử để may các loại vải thô hoặc vải đòi hỏi khắt khe mà nếu may với chỉ polyester sẽ gặp vấn đề nhiệt sinh ra ở kim, chỉ có thể chảy hoặc biến dạng, tạo ra đường may yếu, gãy kim và đứt chỉ sản phẩm không đẹp. Chỉ chất lượng vải không thì chưa đủ để tạo thành một sản phẫm may mặc có chất lượng cao. Việc chuyển đổi tử vải với 2 kích thước thành sản phẩm may mặc (quần áo) với 3 chiều kích thước đòi hỏi phải có nhiều liên kết với nhau mới ra sản phẩm đẹp.
Các tính chất của chỉ may đóng vai trò quan trọng quyết định khả năng may của chỉ.
Trong các quà trình sản xuất sản phẩm may mặc hiện đại, thì tốc độ may là khá cao, vì thế tiêu chuẩn để chọn lựa chỉ may trở nên chặt chẽ hơn. Ở máy may 1 kim (lockstich machine) tốc độ 5.500 mũi may/phút, với mỗi mũi may có 2 lần chuyển động lên xuống thì kim đã chuyển động là 11.000 lần/ phút, tương dương với khoảng 10.5 dặm/giờ. Tuy nhiên chỉ không những di chuyển theo khoảng chạy của kim mà còn vòng qua ở chao (thuyền+sueit) và kéo chặt. Nếu giả sử rằng khoảng dịch chuyển của kim từ (đỉnh kim ở phía trên) lổ kim khi kim ở phía trên xuống xuyên qua vải, bàn lừa (throat phate) vòng qua ở chao xuất, trở về, siết chặt là gấp đôi khoảng dịch chuyển của kim thì chỉ dịch chuyển với tốc độ 20 dặm/giờ.
Tóm lại, các tính chất yêu cầu dối với chỉ may có thể được xác định theo:
- Khả năng mà chỉ may có thể tạo ra một cách hiệu quả đường maynhư mục đích yêu cầu
- Khả năng mà chỉ maycó thể tạo ra đường may đạt yêu cầu về thẩm mỹ và sử dụng.
Chỉ may và khách hàng:
Sự lựa chọn chỉ may cho một loại vật liệu tùy thuộc vào các tính chất cơ lý của vải và của chỉ may, vào khả năng tương hợp của chúng, vào qui trình, may và mục đích sử dụng của sản phẫm. Tương tự, chất lượng sử dụng của một sản phẫm may mặc tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như độ bền đường may, độ trượt đường may, độ nhăn, bề mặt ngoại quan đường may. Việc nghiên cứu khả năng may đã được đề cập đến nhiều trong qui trình sản xuất hàng may mặc hiện đại ngày nay. Nếu chỉ may không được chọn lựa phù hợp với cấu trúc vải may và với các (xử lý cuối cùng) sẽ có chất lượng kém. Sự giảm độ bền của chỉ may gây ra do sức căng động học tác dụng lên chỉ may và do tác dụng của lực ma sát (chịu ảnh hưởng của) số lần (động trình) chỉ may đi qua thanh dẫn chỉ, vào tính chất ma sát của chỉ, cấu trúc, độ mảnh chỉ và vào áp lực của cơ cấu sức căng chỉ.
Tính chất ma sát động cầu chỉ luôn là yếu tố quyết định đến khả năng may và chất lượng của đường may. Những sự hư hỏng khi may và các biến động của đặc trưng ứng mất biến dạng của chỉ do lực ma sát dộng và gấy ảnh hưởng đến bề mặc ngoại quan và hiệu quả của đường may.
Khả năng gia công của chỉ may tùy thuộc rất nhiều vào ứng suất sinh ra trong quá trình may. Ngoài ra nó còn tùy thuộc vào cá yếu tố khác nhau như kích thước của chỉ so với kích thước kim và vải, độ xoắn cân bằng, mức độ khuyết tật, sức căng, lực ma sát và sự ổn định nhiệt của chỉ.
Tính chống gút xoắn: Một trong những yêu cầu hàng đầu của chỉ may để bảo đảm chỉ không bị quăn trong quá trình may. Độ xoắn không dúng có thể dẫn đến sự không ổn định tại thời điểm tạo mũi may, khiến cho móc chao hoặc chao làm chẻ sợi hoặc không móc được chỉ gây ra bỏ mũi.
Độ khuyết tật: tất cả các chỉ may phải có độ đều cao ở mọi tính chất. Nguyên nhân phổ biến nhất khiến chỉ bị xấu khi may là có nhiều điểm lỗi trên chỉ. Mức độ điểm lỗi trên chỉ thành phẫm phải được khống chế ở mức thấp (chấp nhận được) cho phép để đảm bảo khả năng gia công may tối ưu của chỉ.
Một loại chỉ cotton tốt có mức độ điểm lỗi điển hình là 0.5/1000 m. Một máy may hoạt động với hiệu suất 20%, ở tốc độ tối đa 4500 mũi may/phút, mật độ mũi may 15 mũi/inch sẽ tiêu thụ khoảng 135 m chỉ trong 1 giờ, hoặc 1100 m/8h ngày.Như vậy mức độ khuyết tật (điểm lỗi) của chỉ trên trung bình < 1/ngày.
Độ bền: để có thể chịu được các ứng suất khác nhau sinh ra trong quá trình may thì chỉ may phải có độ bền thích hợp chỉ có độ bền cao sẽ giảm đứt chỉ và sẽ thấy giảm được thời gian ngừng máy khi may.Với cấu trúc và thành phần tương tự nhau, thì chỉ to hơn hiển nhiên sẽ dễ hơn, vì độ bền tương đối về lý thuyết là không phụ thuộc vào kích thước chỉ nên có thể dùng nó để so sánh độ bền của các loại chỉ có cấu trúc khác nhau.
Tính đàn hồi: chỉ có modun đàn hồi cao có nghĩa là có độ cứng cao, kết hợp với cấu trúc cân bằng xoắn sẽ hình thành vòng may đạt yêu cầu, hiệu suất may cao và không bị bỏ mũi chỉ. Độ co giãn của chỉ thể hiện tác động của lực căng bền chỉ. Đối với chỉ may thì nếu modun đàn hồi ban đầu của chỉ may cao sẽ tránh bị bỏ mũi và nhăn đường may. Tuy nhiên, nếu chỉ có modun đàn hồi ban đầu cao thì chưa đủ để đánh giá tính năng của chỉ may. Những nguyên liệu như xơ carbon, xơ thủy tinh, xơ polyester vvv… đôi khi được sử dụng để may, nhưng dù có modun đàn hồi ban đầu cao đi nữa, thì những loại chỉ này lại có những khuyết điểm khác làm cản trở sử dụng chúng làm chỉ may.
Độ dai: chỉ may phải có khả năng chịu được nhưng tác dụng nhiệt độ và cơ đột ngột cao trong quá trình may. Chỉ may chuẩn có độ dài từ trung bình đến cao sẽ dễ may và ít bị dứt.
Tính chất ma sát: tính trượt và tính chất ma sát cũng là những yêu cầu quan trọng nhất của chỉ may trong quá trình may. Mọi chỉ may qua kim (chỉ trên), nhất là chỉ sản xuất từ xơ tổng hợp, cần phải qua khâu bôi trơn. Để giảm ma sát đến mức độ thấp cho phép. Hệ số ma sát giữa chỉ trên và thép không rỉ hoặc với các mặt dẫn hướng khác phải < 0.2. Tuy nhiên giửa chỉ và vải cũng cần phải có một lực ma sát tĩnh tương đối để giúp siết chặt mũimay và tránh bị tuột đường may. Chỉ spun sẽ tạo ma sát tĩnh tốt hơn chỉ filament.
Kết luận: Các tính chất của chỉ may như độ bền, modun đàn hồi, độ dai, tính chất ma sát và tính ổn định nhiệt có nhửng ảnh hưởng lớn khả năng may. Các quá trình sản xuất hàng may mặc hiện đại ngày nay sử dụng các thiết bị may công nghiệp với sức căng tác động lên chỉ và áp lực áp kim lên vải là lớn. Khiến cho cả chỉ may và sợi trong vải đều bị mài mòn. Vì lý do đó mà cần phải chọn lựa chỉ may cho thích hợp. Nếu không khả năng may của chỉ sẽ thấp và rất khó tạo ra được một đường may phẳng đạt yêu cầu thẩm mỹ.
Nguồn: chimaykimlong.com
